دستگاه تست احیایی گندله
دستگاه تست احیا برای گلولههای سنگ آهن و آهن احیا شده مستقیم (DRI) یک دستگاه تخصصی است که برای ارزیابی رفتار این مواد در شرایط احیای شبیهسازیشده، شبیه به فرآیندهای صنعتی مانند کورههای بلند یا راکتورهای احیای مستقیم استفاده میشود. این ماشین ها برای ارزیابی کیفیت و عملکرد محصولات سنگ آهن قبل از استفاده در فولادسازی ضروری هستند.
مراحل تولید آهن اسفنجی
در کوره بلند، استخراج آهن از سنگ معدن از طریق مجموعهای از واکنشهای شیمیایی در دماهای مختلف و نواحی گوناگون کوره انجام میشود. این فرآیند با ورود مواد اولیه شامل سنگ آهن، کُک و سنگ آهک از بالای کوره آغاز میگردد. هوای داغ با فشار بالا از پایین کوره دمیده میشود که با کُک واکنش داده و گرمای لازم برای ذوب سنگ آهن را فراهم میکند.
در ناحیه بالایی کوره، سنگ آهن در دماهای پایینتر با گازهای احیاکننده واکنش داده و به تدریج اکسیدهای آهن به آهن فلزی تبدیل میشوند. همزمان، سنگ آهک تجزیه شده و با ناخالصیهای موجود در سنگ آهن واکنش داده و سرباره تشکیل میدهد که به جداسازی ناخالصیها کمک میکند.
در ناحیه پایینی کوره، دما به بالاترین حد خود میرسد و آهن فلزی به حالت مذاب در میآید. این آهن مذاب در پایین کوره جمعآوری شده و پس از جداسازی از سرباره، برای تولید فولاد مورد استفاده قرار میگیرد.
این واکنشها به صورت پیوسته در کوره بلند انجام میشوند تا آهن خام (چدن) تولید شود که میتواند برای تولید فولاد مورد استفاده قرار گیرد.
عملکرد دستگاه تست احیایی گندله
- شبیهسازی شرایط احیا: دستگاه شرایط حرارتی و ترکیب گازهای احیاکننده مشابه با فرآیندهای صنعتی را فراهم میکند.
- اندازهگیری کاهش وزن: با سنجش کاهش وزن نمونه در طول آزمایش، میزان حذف اکسیژن و پیشرفت فرآیند احیا تعیین میشود.
- تحلیل گازهای خروجی: بررسی ترکیب گازهای خروجی برای ارزیابی میزان اکسیژن آزادشده و کارایی فرآیند احیا.
- تعیین درجه فلزی شدن: محاسبه درصد آهن فلزی نسبت به آهن کل موجود در نمونه پس از احیا.
مکانیزم تست احیایی گندله
برای انجام تستهای احیای آهن اسفنجی مطابق با استاندارد ISO 11258، از کورههای لولهای عمودی (Vertical Tube Furnace) استفاده میشود. این کورهها به دلیل توانایی در کنترل دقیق دما و اتمسفر داخلی، برای شبیهسازی شرایط احیا و ارزیابی رفتار مواد در دماهای بالا مناسب هستند.
مکانیزم عملکرد دستگاه تست احیا
- تولید گرما: المنتهای گرمایشی (مانند کانتال، سیلیکون کاربید یا مولیبدن دیسیلیساید) در اطراف لوله واکنش قرار گرفته و با عبور جریان الکتریکی، گرمای مورد نیاز را تولید میکنند.
- عایقبندی حرارتی: برای جلوگیری از هدررفت گرما و افزایش بازدهی انرژی، محفظه کوره با مواد عایق سرامیکی یا فیبرهای عایق پوشانده میشود.
- لوله واکنش: نمونههای آهن اسفنجی در داخل لوله واکنش (معمولاً از جنس کوارتز، آلومینا یا فولاد ضدزنگ) قرار میگیرند. این لوله به صورت عمودی در کوره نصب شده است.
- کنترل دما: سیستمهای کنترل دمای پیشرفته (مانند کنترلرهای PID) برای تنظیم و پایش دقیق دمای کوره به کار میروند.
- ورود گازهای احیاکننده: گازهای احیاکننده (مانند هیدروژن یا مونوکسید کربن) با دبی کنترلشده وارد لوله واکنش میشوند تا فرآیند احیا را تسهیل کنند.
- سیستم جابهجایی نمونه: مکانیزمهای جابهجایی عمودی برای ورود و خروج نمونهها به کار میروند تا تماس نمونه با دیوارهها به حداقل برسد و یکنواختی دما حفظ شود.
ویژگیهای کوره لولهای عمودی برای تست احیا
- طیف دمایی: قابلیت دستیابی به دماهای 1000 تا 1800 درجه سانتیگراد، بسته به نوع المنت گرمایشی.
- کنترل دقیق دما: با استفاده از کنترلرهای دیجیتال پیشرفته، دمای کوره با دقت بالا تنظیم و پایش میشود.
- امکان استفاده از گازهای مختلف: امکان تزریق گازهای احیاکننده یا محافظ مانند هیدروژن، نیتروژن، آرگون و اکسیژن برای ایجاد اتمسفر مناسب در فرآیند احیا.
- طراحی عمودی: این طراحی باعث کاهش تماس نمونه با دیوارههای کوره و بهبود یکنواختی دما میشود.
- سیستم خنککننده: برای جلوگیری از شوک حرارتی و حفظ کیفیت نمونه، سیستمهای خنککننده مناسب تعبیه شده است.
عملکرد کوره در تست احیای آهن اسفنجی
- یکنواختی دما: طراحی عمودی کوره باعث توزیع یکنواخت دما در طول لوله واکنش میشود که برای فرآیند احیا حیاتی است.
- کاهش آلودگی: حرکت عمودی نمونه و کاهش تماس با دیوارهها، احتمال آلودگی نمونه را کاهش میدهد.
- کنترل اتمسفر: امکان تنظیم دقیق ترکیب گازهای داخلی کوره برای ایجاد شرایط احیای مطلوب.
- سهولت در جابهجایی نمونه: سیستمهای جابهجایی عمودی امکان بارگذاری و تخلیه سریع و آسان نمونهها را فراهم میکنند.
وظایف کلیدی دستگاه تست احیایی گندله
ارزیابی مقاومت خرد کردن: استحکام مکانیکی گلوله های سنگ آهن را با اندازه گیری نیروی مورد نیاز برای خرد کردن آنها تعیین می کند. این برای درک اینکه چگونه گلوله ها در برابر فرآیندهای جابجایی و کاهش مقاومت می کنند بسیار مهم است.
شاخص احیا پذیری (RI): چگونگی تبدیل اکسیدهای آهن موجود در گلوله ها یا DRI را در شرایط خاص به آهن فلزی ارزیابی می کند که نشان دهنده کارایی فرآیند کاهش است.
شاخص تجزیه کاهشی (RDI): تمایل گلوله های سنگ آهن به تجزیه شدن در طی احیا را اندازه گیری می کند که می تواند بر نفوذپذیری بار در کوره بلند تأثیر بگذارد.
شاخص تورم: افزایش حجم گلوله ها را در حین کاهش ارزیابی می کند، زیرا تورم بیش از حد می تواند منجر به مشکلات عملیاتی در کوره شود.
نتیجه گیری
این دستگاه به ما کمک میکند تا فرآیند واکنشهای احیایی در کوره بلند را بهتر درک کنیم. همچنین، امکان پایش افزایش فشار داخل کوره و بررسی واکنشپذیری مناسب گندله با گازهای هیدروژن و مونوکسید کربن را فراهم میآورد. این کنترل دقیق موجب جلوگیری از اتلاف انرژی شده و به تنظیم میزان کاهش وزن گندله در هر مرحله کمک میکند. علاوه بر این، از خرد شدن بیشازحد گندله، که ممکن است مانع جریان گاز شود، جلوگیری میکند.