صاعقه گیر به منظور جلوگیری از برخود مستقیم صاعقه به ساختمان و تاسیسات که میتواند منجر به آتش سوزی و خرابی تجهیزات الکترونیکی و همچنین تلفات انسانی گردد استفاده می شود.
انتخاب صاعقه گیر با توجه به استاندارد سطح بندی، مستلزم انجام محاسبات و عوامل جغرافیایی از جمله موقعیت آب و هوایی منطقه، تعداد دفعات اصابت صاعقه در طول سال، ارتفاع سازه نسبت به سطح زمین، نوع کاربری و نوع مصالح بکار رفته در ساختمان می باشد.
یکی از جدیدترین انواع صاعقه گیرهای الکترونیکی، صاعقه گیراکتیو لیوا است. با نصب این سیستم بر روی ساختمان می توان ایمنی و محافظت از ساختمان و افراد را تا حد زیادی افزایش داد.
شرکت الکتریکی، الکترونیکی گروه لیوا (LIVA GROUP ELECTRIC ELECTRONIC CONSTRUCTION) برای فعالیت در بخش برق تاسیس شد و در سال ۲۰۰۰ میلادی در زمینه ساخت تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی و صاعقه گیر در ازمیر ترکیه فعالیت خود را آغاز کرد.
گروه لیوا در سال‌های اول در زمینه‌های برق و اتوماسیون فعالیت می‌کرد، در سال‌های بعد فعالیت‌های مربوط به بخش تولید را آغاز کرد و اولین طرح‌های محصول را بر روی سیستم‌های حفاظت صاعقه متمرکز کرد. در نتیجه ی مطالعات طولانی، این شرکت در سال 2003 محصولات مربوط به میله های صاعقه گیر اکتیو را به پایان رساند و با انجام آزمایشات و طراحی ها، اولین نمونه اولیه میله برقی لیوا اکتیو تولید شد. در همین دوره، در نتیجه مذاکرات با دانشگاه فنی خاورمیانه، این محصول در آزمایشگاه‌های ولتاژ بالا بخش مهندسی الکترونیک METU دچار ضربه‌های ولتاژ بالا منفی (-) و مثبت (+) در درجات مختلف ولتاژ شد. در تاریخ 01 ژوئیه 2003 تأیید انجمن مربوطه را به دست آورد.
در حال حاضر، این شرکت بر روی سیستم حفاظت از صاعقه تمرکز دارد و چهار سری صاعقه گیر با مشخصات و شعاع های پوشش متفاوت را نیز ارایه می دهد. صاعقه گیر لیوا جزو صاعقه گیر های اکتیو یا یونیزاسیون خازنی می باشد. صاعقه گیرلیوا در کلاس قیمتی ارزان و کیفیت مطلوب قرار دارد.
سری A: شامل صاعقه گیر liva با کد LAP AX 210 و شعاع پوشش حداکثر 130 متر در کلاس IV حفاظتی و دکل 5 متری
سری B: شامل صاعقه گیرهای LAP BX 125 باشعاع پوشش حداکثر 82 متر و LAP-BX-175 و شعاع پوشش 109 متر
سری C: شامل صاعقه گیرهای LAP CX 040 و LAP-CX-070 با شعاع های پوشش به ترتیب 60 و 72 متر
سری D: شامل صاعقه گیر LAP DX 250 با شعاع پوشش حداکثر 146 متر در کلاس IV حفاظتی و دکل 5 متری
همچنین شرکت لیوا صاعقه گیری با کد LAP PEX 220 با حداکثر شعاع پوشش 188 متر نیز ارایه داده است .
شعاع کره غلتشی یک مفهوم مهم در طراحی سیستم های حفاظت در برابر صاعقه است. برای تعیین ارتفاع مورد نیاز و قرارگیری ترمینال های هوا (صاعقه گیر) روی سازه به منظور ایجاد حفاظت کافی در برابر برخورد مستقیم صاعقه استفاده می شود.
شعاع کره غلتشی بر این فرض استوار است که صاعقه از زوایای مختلف به سازه نزدیک می شود. برای توضیح این تغییرپذیری، یک کره غلتان با شعاع مشخص تصور می‌شود که بر روی سازه می غلتد و تمام زوایای احتمالی رعد و برق را پوشش می‌دهد.
شعاع کره غلتان چقدراست؟
جدول زیر شعاع کره غلتان را برای کلاس های مختلف LPS نشان می دهد. همانطور که در جدول می بینیم، کلاس I دارای کوچکترین شعاع کره غلتشی است و در نتیجه، این کره کوچکتر قسمت هایی از ساختمان (که محافظت نشده تلقی می شود) که کره های بزرگتر آنها را لمس نمی کنند را لمس می کند. بنابراین سازه هایی با حفاظت کلاس I بالاترین سطح حفاظت را دارند.
سطح حفاظت
طبق استاندارد NF C 17-102 Ed. 2.0، شعاع حفاظتی استاندارد (Rp) SCHIRTEC E.S.E. به T∆، سطوح حفاظتی (سطح یک %98، سطح دو %90، سطح سه %95، سطح چهار %80) و ارتفاع SCHIRTEC E.S.E مرتبط است.
سطح حفاظت جسم به عوامل مختلفی از جمله:
- اگر شیء مسکونی باشد یا خیر
- اگر جسم منفجره باشد یا نباشد،
- مواد سقف و ساخت سقف (چوب، فلز و…) وابسته است.
هرچه شی با ارزش تر و آسیب پذیرتر باشد، سطح حفاظت مورد نیاز بالاتر است. به عنوان مثال، یک خانه مسکونی با سقف فلزی را می توان به کلاس حفاظتی 1 نسبت داد. یک قطب تلفن با ارزش پایین را می توان به کلاس حفاظتی 4 نسبت داد. کلاس ایمنی را می توان با برنامه خطر صاعقه ما محاسبه کرد.
h
ارتفاع نصب، هرچه هادی صاعقه بالاتر نصب شود، شعاع حفاظتی Rp (m) بیشتر می شود.
Rp(m)
حفاظ شعاعی، توصیه می کنیم هادی صاعقه را در ارتفاع 5 تا 6 متری نصب کنید زیرا در این صورت می توانید به سطح بالایی از حفاظت برسید.