درباره شرکت خوشنام خراسان
شرکت خوشنام خراسان در سال 1375 با هدف تولید انواع لوله های پلیمری ثبت و پس از 4 سـال تلاش بی وقفـه در سال 1379 موفق به دریافـت پروانه بهره برداری برای تولید لوله های پلی اتیلن گردید.با توجه به دیدگاه مدیران ارشد و برنامه ریزی های انجام شده این شرکت توانست با بهره گیری از نیروهای متخصص و جدیدترین تجهیزات و برترین تکنولوژِی تولید به خواسته های خود جامه عمل پوشانده که در این راستا با خرید دو خط لوله پلی اتیلن تکجداره توان تولید خود را تا سایز 630 میلیمتر در سال 1387 افزایش دهد .
همچنین در جهت ایجاد تنوع در محصولات خود در سال 1387 موفق به نصب و راه اندازی خط تولید لوله های پلی اتیلن دوجداره (کاروگیت )ساخت شرکت کرمای کانادا گردید و امکان تولید لوله های دوجداره کوپلر سر خود از سایز 200 الی 500 میلیمتر را ایجاد نمود و در سال 1388 موفق به تولید لوله های پلی اتیلن آبیاری شد. این شرکت در راستای ادامه حرکت رو به رشد خود موفق به خرید یک خط تولید با تکنولوژی روز جهت لوله پلی اتیلن تک جداره تا سایز 800 میلیمتر در سال 1393گردید.
در حال حاضر شرکت خوشنام خراسان با داشتن 15 خط تولید یکی از بزرگترین تولید کنندگان لوله های پلی اتیلن تک جداره از از سایز 16 تا 32 میلیمتر جهت آبیاری تحت فشـار و از سایز 20 تا 800 میلیمتر جهت مصارف آبرسانی و فاضلابی تحت فشار و همچنین لوله های پلی اتیلن دوجـداره (کاروگیت) از سایز 200 میلیمتـر به بالا در کشـور می باشد و نیز تنها تولید کننده لوله های پلی اتیلن تکجداره تا سایز 800 میلیمتر در شرق و شمال شرق ایران است.همچنین در سال 1396 با توجه به نیاز و تقاضای بازار محصول جدید خود نوا
ر تیپ بغل را به محصولات خود اضافه نمود .با توجه به کیفیت، تنوع محصول و توان تولید سالانه 40950 تن انواع لوله ، امکان صادرات به کشورهایی همچون ترکمنستان ، عراق ، تاجیکستان و افغانستان و دیگر کشورهای منطقه فراهم گردیده و این شرکت در زمره مهمترین صادر کنندگان لوله های پلی اتیلن در کشور قرار گرفته است.
لوله پلی اتیلن (polyethylene pipe) یا لوله تحت فشار یا لوله PE، از لوله های نسل جدید هستند و همانطور که از نامش پیداست، لوله ای ساخته شده از مواد شیمیایی پلی اتیلن می‌باشد. انواع لوله پلی اتیلن به علت کارایی بالا و کیفیت مناسبی که داشتند خیلی زود جایگزین لوله های چدنی و فولادی در صنعت شدند. مواد پلی اتیلن از پر کاربرد ترین نوع پلاستیک محسوب میشود. به صورتی که از آن در تهیه کیسه ها، ظروف پلاستیکی، بطری و لوله پلی اتیلن استفاده میشود.پلیاتیلن در گروه گرمانرم‌ها طبقه‌بندی میشود که خاصیت ترموپلاستیک دارد. یعنی میتوان با گرم کردن و ذوب کردن در آن تغییر شکل ایجاد نمود.
لوله پلی اتیلن جزء یکی ازانواع لوله های انتقال دهنده آب و دیگر سیالات محسوب می شود.لوله پلی اتیلن لوله های سیاه رنگی هستند که با خط های آبی جهت آبرسانی، خطوط زرد جهت گازرسانی و خطوط قهوه ای جهت انتقال فاضلاب استفاده می شوند. البته قابل ذکر است بر اساس استاندارد های جدیدی که ارائه شده است دیگر نباید از خطوط رنگی روی لوله های پلی اتیلن استفاده کرد و تنها در لوله های پلی اتیلن گاز رسانی به دلیل اهمیت بالایی که دارند از خطوط رنگی زرد رنگ استفاده می شود.
لوله پلی اتیلنی که اصطلاحا به آن لوله تحت فشار و لوله فشار قوی نیز گفته می شود از اکسترود کردن پلی اتیلن گرید EX3 شامل PE80 و PE100، بدون هیچ افزودنی دیگری چون گرانول و مواد درجه ۲ ساخته می شود.
ویژگی های لوله های پلی اتیلن PE
وزن پایین
لوله پلی اتیلن و اتصالات پلی اتیلن دارای وزن پایين‌تری نسبت به سایر انواع لولهها نظیر لوله‌های فولادی و لوله‌های بتنی است که باعث سهولت حمل، بارگيری و نصب آسان لوله پلی اتیلن می‌گردد.
مقاوم در برابر ضربه
مقاومت بسيار بالاي لوله پلی اتیلن در مقابل ضربه ، نياز بکارگيري فشارهاي بالاتر لوله و اتصالات پلی اتیلن و خريداري تجهیزات ضد ضربه را منتفی مي‌کند.
این خاصیت در پروژههای بزرگ صنعتی باعث سهولت اجرا و کاهش بسیار زیاد هزینه‌های اجرا میشود ضمن آنکه ضایعات اجرا را به صفر کاهش می‌دهد.
مقاوم در برابر سایش
مقايسه پلی اتیلن با ديگر مواد نشان داده است که لوله و اتصالات ساخته شده از اين ماده مقاومت بالايي در مقابل ساييدگي دارد.بنابراين لوله پلی اتیلن و اتصالات پلي اتيلن انتخابي بسيار عالي براي انتقال مايعات داراي مواد جامد غير محلول است.علاوه بر این جوندگان نمی‌توانند به لوله و اتصالات پلی اتیلن آسیبی وارد نمایند زیرا سطح بسیار سخت لوله و اتصالات پلی اتیلن امکان هرگونه آسیبی را از جوندگان سلب می‌نماید.
مقاوم در برابر مواد شیمیایی
محیط‌های اسیدی و بازی و همچنین بسیاری از محلول‌ها و مواد شیمیایی تاثیری بر پلی اتیلن نمی‌گذارند.همین امر یکی از مهمترین مزیت‌های لوله پلی اتیلن و اتصالات پلی اتیلن می‌باشد.
جریان پذیری عالی
از آنجایيکه سطح درونی لوله و اتصالات پلی اتیلن صاف و با زبری بسیار پایین است ، سیالات درون آن جريان سريعی دارند و این به سبب ضریب زبری حدود 0.007 لوله و اتصالات پلی اتیلن می‌باشد.
اتصال پذیری راحت
لوله‌های پلی اتیلن به دو صورت کلاف و شاخه عرضه می‌گردند. نوع کلاف که دراندازه‌های مختلف موجود است باعث صرفه جویی درهزینه اتصال میشود.شاخه‌های لوله پلی اتیلن به روش‌های مختلف قابل اتصال به یکدیگرند.
انعطاف پذیری
لوله‌های پلی اتیلن دارای شعاع خمش مناسب می‌باشد و اين خاصيت باعث سهولت نصب لوله‌های پلی اتیلن و نياز به كاربرد اتصالات كمتر مي‌گردد.شعاع مجاز خمش لوله پلي اتيلن به طور متوسط 20 برابر قطر خارجي آن مي‌باشد.لوله‌های پلی اتیلن به دلیل انعطاف بسیار بالا راه حل ایده آلی برای حل بسیاری از موارد و مشکلات نصب و اجرا است و از این طریق نصب و اجرا بسیار سریعتر و ارزانتر صورت می‌پذیرد.
اتصالات متنوع پلی اتیلنی
خطوط لوله پلی اتیلن در پروژههای مختلف نیاز به اتصالات پلی اتیلن دارند که این اتصالات با توجه به نوع پروژه متفاوت خواهند بود.ابعاد و اندازه اتصالات جوشي پلي اتيلن مي تواند طبق سفارشات مشتري توليد گردد.همچنين موارد مصرفي آنها در فاضلاب و مواد شيميايي و اسيدي و نفتي و آبرساني تحت فشار بوده و با توجه به مقايسه با اتصالات چدني و فولادي بسيـار مقرون به صرفه مي‌باشد.
کاربرد های لوله پلی اتیلن PE
- شبكه های آبرسانی شهری و روستائی
- شبكه های فاضلاب شهری و روستائی
- شبكه های گاز رسانی
- شبكه های زهكشی
- سیستم های مایعات و فاضلاب صنعتی
- شبكه های آبیاری تحت فشار ( قطره ای و بارانی )
- سیستم های آبیاری متحرك
- پوشش كابلهای مخابراتی و فیبر نوری
- پوشش كابل های برق
- پوشش لوله های فلزی
- بعنوان كانال های تهویه
کاربرد لوله های پلی اتیلن PE در بازه‌های متفاوت دمایی
بازه دمایی متداول عملکرد و کاربرد لوله های پلی اتیلن درشرایط کاری تحت فشار ۱۸ تا ۶۰ درجه سانتی گراد است. اما برای شرایط کاری کم فشار و برخی کاربردهای خاص، این ماده می‌تواند دماهای بسیار پایین تری را تحمل کند (تا ۴۰ درجه سانتی گراد و کمتر از آن). همچنین گریدهای خاصی از پلی اتیلن نیز وجود دارد که می‌تواند در دماهای نسبتا بالاتری به کار رود.
عموما لوله های پلی اتیلن نسبت به سایر مواد گرما نرم مانند PVC در دماهای بالا، بیشتر استحکام شان را حفظ می کنند. مواد پلی اتیلن تقریباً ۵۰٪ از استحکام شان را در دمای ۲۳ درجه سانتیگراد را در دمای ۶۰ درجه سانتیگراد حفظ می کنند در حالی که PVC در ۶۰ درجه سانتیگراد،نزدیک به ۸۰٪ از استحکامش را در ۲۳ درجه سانتی گراد را از دست می دهد.در نتیجه لوله های پلی اتیلن را میتوان در بسیاری از کاربردهای لوله کشی در طیف گسترده ای از تغییرات دمایی مورد استفاده قرار داد.
انواع لوله پلی اتیلن PE
- لوله پلیاتیلن PE تک جداره
نام دیگر لوله‌های تک جداره، لوله‌های پلیاتیلن فشار قوی است. کاربرد این لولهها برای انتقال سیالات مجاز تحت فشار است. نام‌گذاری این لولهها به دلیل استفاده از یک لایه برای پوشانندگی آنها است.
لوله‌های تکجداره به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
لوله PE80 ،PE100 ،PE63 از این نوع لوله هستند. لوله PE80 بار فشار هشت مگاپیکسلی و PE100 بار فشار ۱۰ مگاپیکسلی را تحمل می‌کند. کاربرد این لولهها بیشتر در حوزه کشاورزی و صنعت آبیاری قطره‌ای است. عمده کاربرد لوله‌های تک جداره عبارتند از استفاده در پروژههای نفتی، آبرسانی، گازرسانی، فاضلاب و کشاورزی. لوله PE100 در سیستم آتش‌نشانی و انتقال آب شرب کاربرد بیشتری دارد. استاندارد رعایت شده در لوله‌های تک جداره DIN16963 ،DIN8074 ،ISIRI1331 است.
- لوله پلی اتیلن PE دوجداره
این لولهها دو لایه است. یک لایه بیرونی که موج‌دار است و لایه‌ی درونی که دارای سطحی صاف است.
این لوله‌های دوجداره پلی اتیلنی به دو شکل مختلف ساخته میشود:
لوله کاروگیت: لوله کاروگیت به‌دلیل این که فشار داخلی ندارد بیشتر به‌عنوان یک مجرای زیرزمینی به کار گرفته میشود. برای انتقال فاضلاب‌های اسیدی و بازی از لوله‌های کاروگیت استفاده میشود. قطر لوله‌های کاروگیت از ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیمتر است.
لوله اسپیرال: تفاوت لوله اسپیرال و کاروگیت در فرآیند تولید این دو لوله است. اتصال لوله‌های اسپیرال به شکل جوش لب به لب یا اکستروژنی است. این لولهها از مقاومت حلقوی بالاتری نسبت به لوله‌ی کاروگیت برخوردارند. با توجه به این که از وزن کمتری نیز بهره می‌برند. این مقاومت سبب میشود که لوله‌های اسپیرال مقاومت زیادتری در برابر بارهای خارجی داشته باشد. از لوله‌های اسپیرال بیشتر برای جمع‌آوری آب‌های سطحی استفاده میشود. جمع‌آوری فاضلاب‌های شهری، فاضلاب صنعتی و جاده‌سازی دیگر موارد مصرف لوله‌های اسپیرال است.
- لوله پلی اتیلن آبیاری
هر چند این نوع لولهها نوعی (زیرمجموعه‌ای) از لوله‌های تکجداره هستند، اما به‌دلیل کاربرد زیاد این لولهها در بخش کشاورزی این لولهها جدا گروه‌بندی شده و با استانداردی جداگانه (ISO2004:9262) ساخته میشود.
این لوله‌های پلی اتیلنی آبیاری انواع متفاوتی دارد که عبارتند از:
لوله‌های آبیاری با چگالی بالا HDPE Pipe: این لولهها به‌عنوان بخش اصلی در شبکه‌ی آبیاری تحت فشار استفاده میشود. این لولهها به شکل کلاف تولید میشود. سایز تولیدی این لولهها ۱۶ تا ۲۰۰۰
لوله‌های آبیاری با چگالی پایین LDPE Pipe: این لولهها قطر کمتری دارند و فشار کمتری را تحمل می‌کنند. قطر لوله‌های چگالی پایین بین ۱۶ تا ۳۲ میلیمتر است و فشار تحمل‌پذیر نیز ۲/۵، ۴ و ۶ بار است. چگالی پایین این لولهها سبب میشود، طول عمر این لولهها بین ۱۰ تا ۱۵ سال است. نوع دیگری لوله آبیاری نیز وجود دارد که به نوار آبیاری معروف است. از این نوار در آبیار قطره‌ای مزرعه‌ها و گلخانه‌ها استفاده میشود.
- لوله PEX
لوله‌های PEX به پلیاتیلن شبکه‌ای شده، معروف است. اصلاح لوله پلیاتیلن برای افزایش مقاومت در برابر دما و طول عمر بیشتر، سبب تولید PEX میشود و چگالی این لوله از متوسط به بالا است. به دلیل مقاومت بالای این لوله در برابر حرارت از این لولهها در سیستم آتش‌نشانی استفاده میشود. همچنین توزیع آب سرد و گرم یکی دیگر از کاربردهای این نوع از لولهها است. به طور معمول این لولهها در قطر ۱/۴ تا ۳ اینچ تولید میشود. - لوله PE-RT
به نوعی میتوان گفت که لوله PE-RT زیر مجموعه لوله‌های PEX است. با این تفاوت که این لولهها مقاومت حرارتی بالاتری نسبت به PEX دارند. از این لولهها برای انتقال سرما و گرما در ساختمان‌ها استفاده میشود. از دیگر مزایای این نوع لولهها مقاومت بالا در ترک خوردگی است که سبب میشود در ساختمان‌ها بیشتر استفاده شود.
دسته بندی لوله های پلی اتیلن بر اساس آلیاژ
لوله های پلی اتیلن با توجه به آلیاژی که برای ساخت آنها استفاده می شود به سه دسته لوله پلی اتیلن PE 63 , PE 80 , PE 100 تقسیم بندی می شوند .
لوله پلی اتیلن PE 63 دیگر تولید و عرضه نمی شود . این نوع از لوله پلی اتیلن به دلیل دانسیته کم دارای وزن و ضخامت بیشتری نسبت به دو نوع دیگر می باشد و همین علت باعث وزن بالای این گرید از لوله پلی اتیلن می باشد که تولید آن بسیار پر هزینه و غیر مقرون به صرفه می باشد .
لوله پلی اتیلن با نام تجاری PE 80 دانسیته بیشتری نسبت به نوع لوله پلی اتیلن PE 63 دارد که با افزایش تراکم آلیاژی باعث کاهش وزن و ضخامت آن شده درنتیجه وزن کم این نوع از لوله باعث پایین آوردن هزینه تولید و صرفه اقتصادی شده است.
و اما لوله پلی اتیلن با نام تجاری PE 100 جدیدترین تولید از لوله های پلی اتیلن می باشد که دانسیته آن را نسبت به نوع قبلی بالاتر برده که باعث کاهش وزن و ضخامت لوله شده و همینطور در سایز مشابه دارای حد تحملی فشاری بالاتر می باشد .عمده مصرف لوله های پلی اتیلن در فضای باز و زیر نور مستقیم خورشید می باشد پرتو ماورا بنفش به مرور زمان باعث تخریب لوله پی اتیلن می شود که با توجه به میزان تابش خورشید طول عمر لوله پلی اتیلن را کاهش می دهد اما در تولید جدید با نام تجاری PE 100 با توجه به اثرات ضر نور خورشید تمام این مشکل حل شده و نور خورشید و ماورا بنفش هیچ گونه تاثیری بروی لوله پلی اتیلن نخواهد گذاشت . لوله پلی اتیلن PE100 به علت وزن پایین تر نصب و راه اندازی بسیار راحتتری نسبت به لوله پلی اتیلن PE 80 دارد.
ویژگی های لوله پلی اتیلن PE
- صرفه جویی در هزینه های چرخه عمر
- اتصالات بدون نشتی و کاملا مهار شده
- مقاومت در برابر مواد شیمیایی
- انعطاف پذیری و مقاومت در برابر خستگی و ضربه
- مقاومت لرزه ای وبسیار مقاوم در حین زمین لرزه ورانش زمین
- مزایای ساختاری
- دوام وداشتن عمر طولانی
- بازده هیدرولیکی بسیارمناسب
- مقاومت در برابر دما و سرما و گرمای شدید
- شکل پذیری وخاصیت جمع شوندگی
- خاصیت ویسکوالاستیک
- استحکام و انعطاف پذیری بالا و قابلیت تحمل تنش
- رسوب ناپذیری
- مقاوم بودن در برابر سایش وپوسیدگی
- مقاوم در برابر حمله جوندگان و ریز جاندارها
- عدم نیاز به پوشش و حفاظت کاتدی
- مقاوم در برابر حلال های آلی
- مقاوم در برابر اشعة فرابنفش آفتاب
- سهولت در نصب و اجرای سریع و حمل و نقل آسان
- هزینه پایین در صورت نیاز به تعمیر
چرا لوله های پلی اتیلن جایگزین دیگر لوله ها (لوله های فلزی) شدند؟
لوله پلی اتیلن جزو پرکاربرد ترین لوله ها در نیم قرن گذشته بوده و از خانواده ترمو پلاستیک ها محسوب می شود.در پنجاه سال گذشته این صنعت با پیشرفت هایی که در زمینه تولید انواع لوله پلی اتیلن و اتصالات پلی اتیلن داشته است خود را به عنوان جایگزین مناسبی برای لوله‌های فلزی ،PVC ، GRP و چدنی مطرح نموده است و توانسته است در اکثر موارد به عنوان جایگزین این قبیل لوله ها خود را مطرح نماید، مدیران پروژههای اجرایی در اکثر مواقع راضی شده‌اند که این جایگزینی (لوله پلی اتیلن با دیگر لولهها) را بپذیرند. استحکام، دوام و روش نصب آسان لوله و اتصالات پلی اتیلن در این تصمیم گیری بسیار موثر بوده است. کیفیت بالا، طول عمر مفید بالا، سهولت در اجرا و نصب و هزینه های بسیار پایین لوله های پلی اتیلن در مقابل لوله های فلزی باعث شده تا این لوله های پلاستیکی به آسانی جایگزین لوله های فلزی و آهنی شود.
به دلیل صاف و مسطح بودن داخل لوله های پلی اتیلن به هیچ وجه دچار رسوب گرفتگی نمی شود و به مرور زمان این لوله ها پوسیده و یا دچار خوردگی نمی شوند بنابراین برای انتقال آب آشامیدنی مناسب و بهداشتی می باشند. لوله های پلی اتیلن از جنس HDPE تولید می شود که دارای انعطاف پذیری مطلوبی هستند به طوری که می شود در مسیر انتقال، آنها را خم کرده و مسیر خط لوله را تغییر داد و در عین حال مقاومت خوبی در برابر فشارهای بیرونی دارند که باعث می شود عمر مفید بسیار بیشتری نسبت به سایر لوله ها دارد.
انواع لوله پلی اتیلن PE از جهت کاربرد آن
- لوله پلی اتیلن آبرسانی
از این نوع از لوله های پلی اتیلن به منظور انتقال آب شرب و غیر شرب استفاده می شود. بیشترین مصرف این لوله ها در صنعت کشاورزی می باشد. لوله های پلی اتیلن آبرسانی معمولا در فشارهای 6 تا 16 بار و برای موارد حساس در فشار 20 بار در سایزهای 20، 25، 32، 40، 50، 63، 75، 90، 110، 125، 140، 160، 180، 200، 225، 250، 280، 315، 355، 400، 450، 500، 560 و 630 میلیمتر تولید می شوند. لوله های بتونی و سیمانی و بعضا فلزی که در آبرسانی مورد استفاده قرار می گیرند، در دراز مدت دچار مشکلات رسوب و خوردگی می شوند، از این رو لوله های پلی اتیلن آب رسان که با یک خط آبی رنگ روی لوله سیاه رنگ مجزا می شود، پیشنهاد خوبی بابت این مشکلات می باشد.
نکته قابل توجه در خرید و انتخاب این لوله نوع مصرف آن برای آب شرب (آب خوردن) یا آب کشاورزی و صنعتی می باشد. لوله های پلی اتیلنی که برای آبرسانی آب شرب ساخته شده اند، از لحاظ بهداشتی و سلامت ماندن آب و همچنین عدم تغییر مزه و بوی آب طراحی شده اند و به طبع آن، از لوله های پلی اتیلن آبرسان کشاورزی و صنعتی گران تر هستند. طبق استاندارد ملی 14427 در بخش لوله آبرسان پلی اتیلن برای محصولات کشاورزی و صنعتی با توجه به نوسانات فشار، PN یا فشار لوله را باید طبق شرایط ایده آل فشار در نظر گرفت. انتخاب درست این موضوع باعث افزایش طول عمر لوله و قسمت جوش لوله می شود. این نوع لوله تا دمای بهره وری 80 درجه سانتیگراد قابل استفاده می باشد.
- لوله پلی اتیلن فاضلابی
این لوله ها معمولا دوجداره بوده و در انتقال فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرند. لوله های پلی اتیلن فاضلابی در فشارهای 3.2 تا 5 بار و در سایزهای 50 تا 160 میلیمتر تولید و روانه بازار می گردند. برای تولید این لوله ها از گرید PE 80 و در سایزهای بالاتر از گرید PE 100 استفاده می شود.
لوله پلی اتیلن سیاه رنگ دارای مقاومت تحمل بدنه از بار وزنی دور تا دور لوله 31.5 کیلو نیوتن در متر مربع می باشد که این مقاومت حلقوی لوله باعث می شود لوله بدون نگرانی از له شدن، مثلا در عمق 1.5 متری در مسیر زمین ماشین رو دفن شود.
لوله پلی اتیلن با توجه به مقاوت بالای در برابر خوردگی و همچنین ارزان تر بودن نسبت به لوله های کاربردی مشابه مانند لوله های فلزی، لوله های کاروگیت و لوله های GRP می تواند گزینه بهتری باشد و همچنین منسجم تر و مقاوم تر از لوله های PVC (پولیکا) می باشد که این امر موجب شده است در مقوله لوله کشی فاضلاب، به یکی از اولویت ها برای انتخاب لوله های فاضلابی تبدیل شود. این نوع از لوله های فاضلابی در انشعابات فاضلاب کشی های مسکونی استفاده زیادی دارد. لازم است در نظر داشته باشیم که اتصالات این نوع از لوله ارزان و دسترس پذیرتر از سایز لوله های فاضلابی هست.
- لوله پلی اتیلن گازی
کلیه این لوله ها با توجه نوع کاربرد و حساسیت بالای آنها دارای تاییدیه شرکت ملی گاز و استانداردهای DIN EN 1555-5 و IGS-M-PL-014-01 (2) می باشند. لوله پلی اتیلن گازی در فشارهای 12.5 و 16 بار و در سایزهای 25، 63، 90، 110، 125، 160، 200، 225 میلیمتر و در گریدهای PE100 و PE 80 تولید و عرضه می گردند.
- لوله پلی اتیلن غلافی
لوله پلی اتیلن غلافی به عنوان پوشش دهنده و غلاف برای کابل ها و سیم های برق در فشار 6 و 10 بار و در سایزهای 20 تا 400 میلیمتر تولید می گردند.
- لوله پلی اتیلن فشار قوی
این لوله ها در فشارهای 10 تا 30 بار و در سایزهای 20 تا 630 میلیمتر تولید می شوند. ضخامت این لوله ها نسبت به سایرین بیشتر است که به این لوله ها اصطلاحا لوله های پلی اتیلن تحت فشار نیز گفته می شود.این لوله ها در مواردی که سیال به دلیل نیاز کاربر به وسیله پمپ یا با قرارگیری حجم زیادی از سیال در ارتفاع، فشار بالایی دارد استفاده می شود به کار می رود، مانند آبیاری قطره ای پر فشار در صنعت کشاورزی. لوله پلی اتیلن فشار قوی مانند دیگر لوله های پلی اتیلن به دو دسته HDPE80 و HDPE100 تقسیم می شود، با این تفاوت که در این لوله دانسیته متریالی بالا رفته و با کلمه اختصاری HD یا High Density به معنای دانسیته بالا و با استاندارد PE لوله پلی اتیلن نشان داده می شود. از این نوع لوله در ضخامت های بالا حتی می توان برای انتقال گاز در فشارهای بیش از 30 اتمسفر نیز استفاده کرد (استاندارد DIN8074) تحمل دمایی این نوع از لوله بین منفی 70 تا مثبت 80 درجه سانتیگراد است.
- لوله پلی اتیلن آبیاری قطره ای
لوله های پلی اتیلن آبیاری قطره ای که جزو پلی اتیلن های نرم محسوب می شوند معمولا در سایز 16 میلیمتر تولید شده و برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع لوله پلی اتیلن PE از نظر دانسیته (چگالی)
- پلی اتیلن سنگین (HDPE)
- پلی اتیلن سبک خطی (LLDPE)
- پلی اتیلن سبک (LDPE)
انواع لوله پلی اتیلن PE از نظر جنس مواد اولیه
نوع PE63: امروزه این نوع از لوله های پلی اتیلن کارایی چندانی ندارند. چرا که از ضخامت و وزن بیشتری نسبت به دو مدل دیگر برخوردار بوده و هزینه تولید بالایی دارند.
نوع PE80: تولید کنندگان با تولید این مدل دریافتند که با افزایش دانسیته مواد به محصول، میتوان فشار بیشتری وارد کرد و از ضخامت و وزن آن کاست و همچنین از لحاظ قیمت نیز پایین تر از مدل PE63 است.
نوع PE100: میتوان گفت که این گروه از لولهها از بهترین مواد اولیه تولید می‌شوند. بار کاری بیشتر و وزن و ضخامت کمتری دارند از این جهت فشار کاری بیشتری را تحمل می کنند.
مهمترین ویژگی‌های ذاتی پلی اتیلن‌های تجاری برای کاربردهای اصلی
- چگالی پلی اتیلن
چگالی انواع پلی اتیلن‌ها در محدودهٔ ۰٫۹۱۰ تا ۰٫۹۶۵ دارد و علت اینکه آن را تا سه رقم اعشار ذکر می‌کنند این است که ۰٫۰۰۳ تغییر در چگالی باعث تغییر قابل توجه‌ای در ویژگی‌ها میشود. به‌طور کلی با افزایش چگالی، خطی بودن، سفتی، استحکام کششی، استحکام پارگی، دمای نرم شدن، شکنندگی، عمر خمشی، تمایل به ترک برداشتن افزایش می‌یابد. پلی اتیلن‌ها بسته به چگالی، به چهار گونه پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)، پلی اتیلن با چگالی کم خطی (LLDPE)، پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE) و پلی اتیلن با چگالی زیاد (HDPE) تقسیم می‌شوند.
- نمایه مذاب یا شاخص جریان مذاب Melt Flow Index) MFI)
کاربردی‌ترین نشانهٔ ارتباط دهندهٔ ویژگی‌های پلی اتیلن به متوسط وزن مولکولی است. شاخص جریان مذاب، وزن پلی اتیلنی (بر حسب گرم ) است که در عرض ده دقیقه از میان یک روزنهٔ (Die) با عرض و طول ثابت در دمای ۱۹۰ درجه سانتیگراد بیرون می‌آید، و این در حالی است که وزنهٔ استانداردی بر روی پیستون محفظهٔ رانش که حاوی حدود سه گرم پلی اتیلن است، قرار دارد. شاخص جریان مذاب تا حدودی (اما نه دقیق) نسبت معکوس با گرانروی مذاب دارد. بنا بر این با افزایش وزن مولکولی متوسط، کاهش می‌یابد. شاخص جریان مذاب بالاتر، نشان دهندهٔ روانی بیشتر در دماهای فرآورش است. این نماد در اصل برای نشان دادن ویژگی‌های سیلانی (روانی) به عنوان معیاری از قابلیت اکسترود شدن است. به‌طور کلی با افزایش شاخص جریان مذاب، استحکام کششی، مقاومت پارگی، دمای نرم شدن و چقرمگی پلی اتیلن کاهش می‌یابد.
- توزیع وزن مولکولی پلی اتیلن
توزیع وزن مولکولی (Mw/Mn) نیز اثر بارزی بر روی ویژگی‌ها دارد. با افزایش نسبت Mw/Mn استحکام کششی، دمای نرم شدن و چقرمگی کاهش می‌یابد و شکنندگی و تمایل به ترک برداشتن افزایش می‌یابد.
- پلیمریزاسیون زیگلر-ناتا
پلیمریزاسیون از طریق کاتالیزگر زیگلر-ناتا بسیار مفید است، زیرا می‌تواند پلیمرهایی را بسازد که با هیچ روش دیگر قابل ساخت نیستند، مانند پلیاتیلن خطی بدون شاخه و پلی‌پروپیلن ایزوتاکتیک. پلیمریزاسیون وینیلی رادیکال آزاد فقط می‌تواند پلیاتیلن شاخه‌دار تولید کند.
مشخصات درج شده بر روی لوله های پلی اتیلن PE
معمولا کارخانه های تولید کننده با درخواست مشتری به روی لوله های درخواستی PE100 مشخصات فنی از قبیل نام شرکت تولیدی – تاریخ تولید – نوع مواد اولیه تولیدی بودن. PE80 یا – فشار کاری – مهر استاندارد – استاندارد بکارگرفته شده SDRطول لوله – سایز لوله و … درج جهت پروژه حمل و بارگیری می گردد.
ویژگی های لوله پلی اتیلن PE تک جداره خوشنام خراسان
- مقاومت در برابر خوردگي گالوانيكي
- مقاومت در برابر پوسيدگي، سايش و ضربه
- خاصيت انعطاف پذيري مناسب
- انعطاف پذیری و مقاومت خستگی
- گستره دمایی بالا
- دارای ضریب اصطکاک پایین
- سبكي وزن
- مقاومت عالي در برابر زمين لرزه و رانش زمين
- قابليت اتصال بسيار محكم، بدون نشتي و در عين حال انعطاف پذير
- مقاومت بالا در برابر اشعه فرا بنفش خورشيد
- دارا بودن خصوصيات هيدروليكي بسيار مناسب
- هزینه پایین تعمیر و نگهداری
کاربردهای لوله پلی اتیلن PE تک جداره
- آبرسانی برای مصارف انسانی از جمله آب آشامیدنی و آب خام قبل از تصفیه
- آبرسانی برای سایر مصارف
- جمع آوری و انتقال فاضلاب و زهکشی تحت فشار
- جمع آوری و انتقال فاضلاب تحت خلاء
نصب لوله پلی اتیلن PE تک جداره
پیش نیاز نصب لوله پلی اتیلن تک جداره
گاهی به قطعه کوتاه‌تری از لوله نیاز پیدا می‌کنید، در این مواقع می‌توانید با بریدن قسمتی از طول شاخه موجود، قطعه مورد نظر را فراهم کنید. بسیار مراقب باشید تا در هنگام برش به سر لولهها آسیب نزنید. برای برش لوله از اره دندانه درشت استفاده نکنید. اره دندانه ریز فقط برای برش لوله هایی تا قطر 100 میلیمتر مجاز است وبرای لوله هایی با قطر بالاتر از ماشین‌ها و ابزار‌های مخصوص برش لوله‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند.
تا حد امکان در برش لوله پلی اتیلن تکجداره از گیره‌های نگهدارنده استفاده نکنید. گیره‌ها لوله را جمع کرده و به جداره آن آسیب می‌زنند. برای برش لوله، باید از دستگاه هایی استفاده شود که حداقل براده و تراشه را در محل ایجاد کند. پس از اتمام برش با استفاده از سوهان مناسب سطح را کاملاً مسطح کنید. قبل از آغاز مرحله بعد حتما باید تمام براده و تراشه را جدا کنید و لوله را آماده جوش لب به لب نمایید.
نصب لوله، اتصالات و شیرآلات
پیمانکار موظف است با رعایت کلیه موارد، لوله‌هایی که باید داخل ترانشه نصب شوند را به تعداد شاخه و در اقطار مورد نیاز و متعلقات مربوط را با نظر و تأیید مهندس مشاور تعیین کند. او باید آنها را در کنار ترانشه، به ترتیب نصب ریسه نماید. اتصالی‌های جوشی لب به لب لولهها و متعلقات باید در خارج ترانشه انجام شود.پیمانکار می‌تواند باتوجه به شرایط محلی و امکانات خود، عملیات لوله گذاری در مسیر مورد نظر را به چند قطعه تقسیم کند. او می‌تواند تعداد شاخه لوله و متعلقاتی را که در نظر دارد در هر قطعه به یکدیگر متصل کند. پیمانکار باید اتصال و نصب لوله پلی اتیلن تکجداره را از یکطرف مسیر آغاز نماید. با اتصال و نصب مرحله به مرحله، لولهها و تمامی متعلقات مسیر متصل می‌شوند.
توجه: تمام اتصالات برای لوله تکجداره پلی اتیلن باید فلنجی باشند.
پشت بندها، مهارهای بتنی و خاکریز مقدماتی لوله پلی اتیلن تک جداره
پشت بندها و مهارهای بتنی خطوط لوله پلی اتیلن فشاری، عیناً نظیر پشت بندهای سایر خطوط لوله فشاری است.قبل از انجام آزمایش هیدرواستاتیک خطوط لوله اطراف و روی لوله را با خاک مناسب پر و متراکم کنید. با اینکار خط لوله در جای خود ثابت مانده و بر اثر فشار داخلی ضمن انجام آزمایشات، از جای خود تکان نمی‌خورد. خاکریزی قبل از انجام آزمایش هیدرواستاتیک باید طوری انجام شود که اتصالی ها و متعلقات و شیرآلات قابل رؤیت باشند. به این خاکریز "خاکریز مقدماتی" می‌گوییم. حداقل ارتفاع خاکریزی مقدماتی روی تاج لوله پلی اتیلن تکجداره نصب شده، 30 سانتیمتر است. در شرایط خاص، این مقدار حداقل با توجه به مشخصات طرح و تمهیدات لازم، قابل اجرا خواهد بود.
آماده سازی و آزمایش هیدرواستاتیک
قبل از آزمایش باید شستشوی سراسری خط لوله باید پس از اتمام آزمایش و ضدعفونی، با آب پاک دارای کلر با غلظت تزریق به آب شرب انجام شود. برای این منظور باید از آب مشابه آب شرب شهری (با کنترل و تنظیم مقدار کلر آن) از منبع تغذیه استفاده شود. مقدار کلر آب مورد استفاده برای شستشوی سراسری حتی الامکان سه گرم در مترمکعب بوده،ولی هیچ گاه نباید از یک گرم در مترمکعب کمتر شود.
توجه: پس از ضدعفونی لوله پلی اتیلن تکجداره میزان کلر در آن بسیار زیاد است. به همین دلیل شستشوی آن را را باید در کمتر از 24 ساعت پس از ضدعفونی خط لوله انجام دهید.
نکات مهم پس از نصب لوله تک جداره پلی اتیلن و در هنگام آزمایش هیدرواستاتیک
بعد از قطع تلمبه زنی به داخل خط لوله تحت فشار و پس از مدت یک ساعت، در صورتی نتیجه آزمایش مورد قبول خواهد بود که مقدار آب لازم برای تأمین فشار به مقدار اولیه، از مقدار 3 لیتر در هر کیلومتر خط لوله به ازای هر 25میلیمتر قطر داخلی لوله و برای هر 3 اتمسفر فشار تست در 24 ساعت تجاوز نکند.مدت زمان آزمایش باید بر اساس دستورالعمل کارخانه سازنده باشد.افت فشار بدون نشت آب در طول آزمایش را به معنی زیاد بودن هوا در لوله بدانید. در این حالت باید پس از تخلیه هوا، آزمایش هیدرواستاتیکی لوله پلی اتیلن تک جداره را تکرار نمود.
در صورت مشاهده نشت غیرمجاز، ابتدا متعلقات مکانیکی و سپس جوشهای پلی اتیلن لوله تکجداره نصب شده را کنترل کنید. پس از رفع اشکالات آزمایش را از ابتدا آغاز نمایید. پس از انجام آزمایش، فشار داخل لوله را به تدریج کاهش دهید. فشار باید به سطح پیش از آزمایش برسد.چنانچه به هر دلیل، آزمایش مجدد مورد نظر باشد، باید فاصله زمانی مناسبی بین دو آزمایش در نظر گرفت. این فاصله در هر صورت نباید از 5 برابر مدت زمانی که لوله پلی اتیلن تکجداره نصب شده تحت آزمایش بوده است کمتر باشد.
برتری‌های لوله پلی اتیلن به لوله فلزی
تاریخچه پلاستیک در صنعت لوله کشی بسیار جالب است. نوع اصلی پلاستیک معروف به پی وی سی (پلی وینیل کلراید) اولین بار برای آزمایش در لوله کشی در قرن 19 تولید شد. پس از آن، افراد مرتبط با صنعت لوله کشی در سال 1926 شروع به تولید محصولات لوله کشی پلاستیکی کردند.پس از شروع داستان، مردم پلاستیک را آزمایش کردند و مواد مختلفی را برای استفاده در لوله کشی به دست آوردند که بادوام و استفاده آسان‌تر از فلز بود. امروزه کشاورزان، صنعتگران و پیمانکاران بسیاری از لوله‌های پلی اتیلن استفاده می‌کنند.با گذشت زمان، هنگامی که مردم شروع به استفاده از لولهها و اتصالات ساخته شده از پلاستیک کردند، متوجه شدند که این ماده قابل اعتمادتر از فلز است، زیرا می‌تواند در برابر دمای بالا و فشار بالا همراه با مقاومت در برابر خوردگی عالی و بیشتر مقاومت کند. بنابراین در اینجا دلایلی وجود دارد که می توانید بدانید چگونه پلاستیک می تواند از فلز بهتر عمل کند.
مقاومت در برابر خوردگی گالوانیک
بزرگترین تفاوت بین لوله های فلزی و لوله های پلاستیکی خوردگی است. لوله های پلاستیکی در برابر خوردگی مقاوم هستند. لوله ها و اتصالات پلاستیکی به طور ذاتی نسبت به اکثر اسیدها، بازها و نمک ها بی اثر هستند. این مایعات اسیدی درست از کنار لوله‌های پلاستیکی عبور می‌کنند و لولهها را سالم می‌گذارند.
خوردگی گالوانیکی برای سال‌های طولانی یکی از نگرانی های اصلی در صنعت آب بوده است. شروط زیر باعث ایجاد خوردگی در لوله‌های فلزی می‌شوند:
باید دو فلز غیر مشابه وجود داشته باشد، یک آند و یک کاتد
آنها باید در تماس الکتریکی با یکدیگر باشند
یک الکترولیت معمولی باید وجود داشته باشد.
بیشتر فلزات مفید، از جمله مواد خط لوله، آلیاژهایی از ترکیب فلزات گالوانیکی هستند. بنابراین بیشتر فلزات در حضور الکترولیت دچار خوردگی گالوانیک می‌شوند. این درحالیست که لوله‌های تکجداره و دوجداره پلی لاتیلن این مشکل را ندارند.خواص الکترولیت تحت تأثیر محتوای اکسیژن آن است. استفاده از روکش پلی اتیلن شل، کارایی الکترولیت را حتی زمانی که مقدار کمی آب بین پوشش و فلز وجود دارد، محدود می کند. تا زمانی که آب راکد باشد و دوباره پر نشود، مقدار الکترولیت و اکسیژن محدود است.در این شرایط، میزان اکسیژن آب کاهش می یابد و خوردگی متوقف می شود. علاوه بر این، آب راکد با یون های آهن دو ظرفیتی (Fe++) اشباع می شود. فعالیت خورنده پس از اشباع شدن الکترولیت متوقف می شود. در نتیجه بسته بندی پلی اتیلن، آب راکد در واقع به محافظت از خط لوله در برابر خوردگی بیشتر کمک می کند.
خوردگی چه مشکلی برای لوله فلزی ایجاد می‌کند؟
- خوردگی دیواره‌های لولهها را نازک‌تر می‌کند و می‌تواند درجه فشار هر سیالی را کاهش دهد.
- سرعت جریان آهسته تر که به پمپ های بیشتری نیاز دارد.
- خلوص سیال می تواند آلوده شود زیرا قطعات خورده می توانند در داخل مایع شناور شوند.
- هزینه نصب بالا می رود زیرا فقط متخصصان بسیار ماهر می توانند سیستم را پس از خوردگی استفاده کنند.
هزینه نصب و نگهداری
هنگامی که نوبت به نصب می رسد، پلاستیک دارای چندین مزیت است و نسبت به لوله های فلزی مقرون به صرفه‌تر است. هزینه نصب لوله‌های پلی اتیلن در مقایسه با لوله‌های فلزی تقریباً نصف است. وزن لوله های فلزی به قدری زیاد است که تقریباً دو برابر کار مورد نیاز در چیدمان لوله‌های پلی اتیلن دوجداره و تکجداره نیاز دارد. علاوه بر این، ماشین آلات سنگین برای حمل و نقل و تحویل لوله‌های فلزی مورد نیاز است.
تعمیر و نگهداری منظم در طول عمر سیستم لوله کشی برای هر نوع سیستم لوله کشی مورد نیاز است. اما با لوله‌کشی فلزی، انجام یک نوع تراز و تنظیم مجدد دشوار است زیرا انعطاف‌ناپذیر است. در حالی که با آموزش و جوشکاری جزئی، تنظیم مجدد لولهها و اتصالات پلاستیکی آسان است زیرا اکثر آنها بسیار انعطاف‌پذیر هستند.
امنیت لوله‌های پلی اتیلن تک جداره
لوله‌های پلاستیکی به دلیل جنسشان، مزایای ایمنی زیادی در مقایسه با لوله‌های فلزی دارند که عبارتند از:
- رسانایی حرارتی: لوله های پلاستیکی رسانایی حرارتی بسیار کمی دارند. دمای سطح سردتری دارد که نیاز به عایق بندی پرهزینه را کاهش می دهد و قرار گرفتن کارگران در معرض خطرات سوختگی را محدود می کند.
- ایمنی در برابر آتش:لوله های پلاستیکی دارای شاخص اکسیژن محدود 60 هستند بنابراین نمی توانند سوختن را حفظ کنند. شاخص اکسیژن محدود درصد اکسیژن مورد نیاز جو برای پشتیبانی از احتراق است.
- بدون شعله یا منبع احتراق: لوله های پلاستیکی برای نصب نیازی به شعله باز یا منبع احتراق ندارند. فقط به حلال نیاز دارد.
- از آنجایی که لوله‌های پلی اتیلن تکجداره و دوجداره انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کند، می‌تواند بسیار بهترازانواع دیگر لولهها با خطرات مقابله کند.آیا شرایط سختی دارید که در آن حفاری جهت دار افقی ضروری است؟ HDPE می تواند این کار را انجام دهد. به یک گزینه لغزنده برای خط شکست نیاز دارید؟ می تواند این کاررا نیز انجام دهد. در واقع می‌تواند با نصب شناور، غوطه‌ور یا شخم‌آمیز و تأسیسات گیاهی با سهولت مونتاژ به خوبی کار کند.